Themabrief SER
|
Webversie |
|
 |
Sociaal-Economische Raad |
Themabrief Arbeidsmarkt en Arbeidsparticipatie |
25 mei 2023 |
|
|
|
|
Nieuwsbrief met nieuws, columns, podcasts, overheidsinformatie en recente boeken en artikelen over het thema arbeidsmarkt en arbeidsparticipatie |
|
|
|
Uitzendbranche vreest nieuwe regels Nieuwsbericht BNR, 25 mei 2023. De uitzendbranche is niet te spreken over plannen van het kabinet om misstanden in de uitzendsector aan te pakken. De ABU vreest echter een onwerkbare situatie als gevolg van de nieuwe wet- en regelgeving. In 2022 opnieuw meer werknemers in zorg en welzijn Nieuwsbericht CBS, 23 mei 2023. Het aantal werknemers in de zorg en welzijn nam in 2022 voor het zesde jaar op rij toe. Het aantal zorg-en-welzijnwerknemers stijgt doordat de instroom van werknemers blijft groeien, vooral vanuit de zorg-en-welzijnopleidingen. Fundamentele keuzes nodig voor de publieke sectoren Nieuwsbericht SER, 19 mei 2023. De arbeidsmarkt is historisch krap. In de zorg, het onderwijs, veiligheid, rechtspraak en kinderopvang is een problematisch tekort aan personeel. En vanwege de vergrijzing wordt de arbeidsmarktkrapte in de publieke sectoren de komende jaren alleen maar groter. Stimuleren arbeidsmarkt met subsidies werkt niet altijd Nieuwsbericht De Algemene Rekenkamer, 17 mei 2023. De Algemene Rekenkamer heeft diverse subsidieregelingen (Subsidie ICT-omscholing, Stagefonds Zorg, STAP-subsidie voor cursussen) doorgelicht waarmee de rijksoverheid de arbeidsmarkt beter wil laten functioneren. De conclusie: alle drie de arbeidsmarktsubsidies werken niet of niet goed. Krapte op de arbeidsmarkt blijft op zelfde niveau in eerste kwartaal en Werkloosheid in april afgenomen Nieuwsbericht CBS, 17 mei 2023. Nieuwe cijfers van het CBS over de beroepsbevolking. Metro lanceert podcast over de arbeidsmarkt: De Werkvloer Nieuwsbericht Metro Nieuws, 11 mei 2023. De arbeidsmarkt is verhit, werkgevers vechten om werknemers en de ene na de andere werktrend duikt op. In Metro’s podcast De Werkvloer bevragen we iedere aflevering een andere beroepsexpert én schijnt onderzoeker Rutger van den Berg zijn licht op een nieuwe arbeidsmarkttrend Aandeel werkende statushouders en gezinsmigranten blijft gestaag toenemen Nieuwsbericht Divosa, 11 mei 2023. Meer vrouwelijke statushouders zijn gaan werken. Het toenemende aantal werkenden zorgt voor een daling van het aandeel statushouders en gezinsmigranten dat in de bijstand zit. Onder de mensen die niet werken maar onderwijs volgen, groeit het aandeel dat onderwijs op hoger niveau volgt. Dit blijkt uit de Factsheet statushouders en gezinsmigranten: rapportage inburgering, onderwijs, werk en bijstand van Divosa. Arbeidsmarktkrapte: werkgevers trekken beurs voor meer personeel Nieuwsbericht AWVN, 4 mei 2023. Werkgevers trekken alle registers open om nieuw personeel aan te trekken en zittend personeel te behouden. Ze zetten vooral financiële middelen in. Werkgevers maken zich grote zorgen over de gevolgen van hun onderlinge concurrentie om personeel. Dat blijkt uit het onderzoek ′Vissen in een steeds legere vijver’ van werkgeversvereniging AWVN. Aantal mensen buiten beroepsbevolking in 2022 snel geslonken Nieuwsbericht CBS, 3 mei 2023. Het krimpen van de niet-beroepsbevolking is een van de bevindingen in de achtste editie van De arbeidsmarkt in cijfers. De publicatie geeft een breed overzicht van de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt in 2022. Eurobarometer survey shows that traineeships help young people land their first job Nieuwsbericht Europese Commissie, 28 april 2023. A new Eurobarometer survey shows that traineeships are an important stepping stone for young people into the labour market. A clear majority of young Europeans (76%) participating in the survey overall agree, that they learnt things that are useful professionally during their traineeship. HBO’er heeft goede papieren voor de arbeidsmarkt Nieuwsbericht HBO-Monitor, 25 april 2023. Hbo’ers die de arbeidsmarkt betreden hoeven nauwelijks te zoeken naar een baan en kunnen vrijwel allemaal op hun eigen opleidingsniveau aan de slag. Die conclusie is te trekken naar aanleiding van de jaarlijkse HBO Monitor van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) van de Maastricht University. Steeds meer statushouders hebben betaald werk Nieuwsbericht CBS, 13 april 2023. Het aantal statushouders met betaald werk is in 2022 toegenomen, vergeleken met het jaar ervoor. Van de statushouders die in 2014 een verblijfsvergunning kregen, had 45 procent medio 2022 een baan. Dat blijkt uit nieuwe cijfers uit het onderzoek Asiel en integratie 2023 van het CBS. Vrouwen werken meteen na afstuderen al vaker in deeltijd dan mannen Nieuwsbericht CBS, 12 april 2023. In de jaren na het behalen van hun mbo-, hbo- of wo-diploma gaan vrouwen vaker in deeltijd (minder dan 35 uur per week) werken dan mannen met een vergelijkbare studieachtergrond. Vrouwen met een voltijdbaan stappen ook vaker dan mannen over naar deeltijd, vooral als ze samenwonen. Na de komst van een kind wordt dat verschil nog groter. SER: De arbeidsmarktkrapte aanpakken kun nu al ArbeidsmarktInzicht.nl, 7 april 2023 Kim Putters (SER) heeft in een interview bij WNL op Zondag aangegeven dat er nu al maatregelen te nemen zijn om de arbeidsmarktkrapte in de publieke sectoren aan te pakken. Overeenstemming polder en kabinet over toekomst arbeidsmarkt Nieuwsbericht SER, 3 april 2023. Sociale partners hebben overeenstemming bereikt met het kabinet over de uitwerking van de voorstellen uit het SER-Middellange Termijnadvies (MLT) over de toekomst van de arbeidsmarkt. Daarmee kan minister Karien van Gennip van SZW deze uitwerking via wetsvoorstellen voorleggen aan de Tweede Kamer (en daarna de Eerste Kamer) en kan de noodzakelijke hervorming van de arbeidsmarkt worden doorgevoerd. Zie ook reacties van FNV, VNO-NCW, CNV, LTO, VCP, ABU, CAOP Measures to tackle labour shortages: Lessons for future policy Nieuwsbericht Europese Commissie, 28 maart 2023. Doel van het project was het onderzoeken en beoordelen van de effectiviteit en efficiëntie van een lijst nationale beleidsmaatregelen die zijn genomen om tekorten aan arbeidskrachten aan te pakken in sectoren waar de reeds langer bestaande tekorten zijn verergerd door de pandemie, zoals de gezondheidszorg, de ICT en sectoren en beroepen die verband houden met de digitale en groene transitie. CNV-onderzoek: baas laat nieuwe technologie nog links liggen Nieuwsartikel CNV, 23 maart 2023. 60% van de werkgevers reikt hun medewerkers geen tools aan om nieuwe technologie, zoals ChatGTP en Bing, in hun dagelijkse werk toe te passen. De CNV pleit ervoor dat werkgevers, samen met werknemers, een visie ontwikkelen over het gebruik van deze nieuwe technologie in de dagelijkse werkzaamheden. Wat doe je zelf en welk werk neemt technologie over? Hoe voorkomen we dat technologie straks de baas is over ons werk en denken?
|
|
|
Columns, Podcasts en webartikelen |
Krapte in publieke sectoren: alle registers open Webartikel Riemer Kemper en Gerard van Essen, Sociale Vraagstukken 25 mei 2023. Een structurele personeelskrapte bedreigt de uitvoering van publieke taken, stelt de Sociaal-Economische Raad in een nieuw advies. Om de problemen te verminderen is een veel steviger, minder versnipperd arbeidsmarktbeleid nodig, schrijven SER-beleidsmedewerkers Riemer Kemper en Gerard van Essen. ABU-voorzitter De Leeuw: “Niet de contractvorm, maar werk moet centraal staan” Webartikel ABU, 23 mei 2023. Begin april stuurde minister Van Gennip (SZW) de brief ‘Voortgang uitwerking arbeidsmarktpakket’ naar de Tweede Kamer. Daarin doet zij voorstellen voor de hervorming van de arbeidsmarkt. Volgens ABU-voorzitter Sieto de Leeuw is de brief het slotakkoord van een jarenlange discussie over vast en flex. 'Zet jobcoaches in voor mensen met arbeidsbeperking' Webartikel BNR, 22 mei 2023. Zet vaker jobcoaches in voor werknemers met een arbeidsbeperking. Die oproep doet OVAL, de brancheorganisatie van arbodiensten en re-integratiebedrijven, aan gemeenteraadsleden. 'Het is geen leuk idee dat we veel arbeidsmigranten nodig hebben' Audiofragment BNR, 20 mei 2023. Zonder migratie staat Nederland op de lange termijn voor een harde daling van de potentiële beroepsbevolking. Dat zegt journalist en econoom Mathijs Bouman in de nieuwe BNR-podcast De Crux. De arbeidsmarkt gaat op de schop: wie is daarmee geholpen? NPO uitzending, 18 mei 2023. Aan de manier waarop we werken gaat nogal wat veranderen. Als het aan het kabinet ligt gaat de arbeidsmarkt op de schop. Welke gevolgen heeft dat? En sluiten al die regels nog wel aan bij de manier waarop we nu en in de toekomst willen werken?Te gast: Roos Wouters van de Werkvereniging, hoogleraar arbeidsrecht Ruben Houweling en Harry Buter, die zijn vaste baan in de zorg heeft ingeruild voor een bestaan als zzp'er. Poldersucces op de arbeidsmarkt Column SER-voorzitter Kim Putters, SER 16 mei 2023. De hervorming van de arbeidsmarkt is een big issue, waarover heel lang en heel veel is gesproken. Dit voorjaar presenteerden kabinet en sociale partners een akkoord: een pakket aan maatregelen voor een toekomstbestendige arbeidsmarkt. Daarmee lieten we als polder zien dat we er samen met het kabinet uit kunnen komen – ondanks alle polarisatie in de samenleving. Leren op de werkvloer bij Jeugdbescherming west: ‘In de verbinding met anderen wordt continu geleerd’ Webartikel SER, 16 mei 2023. Informeel leren, zoals leren van uitdagende taken of van collega's, is een belangrijk onderdeel van het werk. Bovendien is leren in een klaslokaal niet voor iedereen weggelegd. Hoe stimuleer je informeel leren op de werkvloer? En hoe draagt informeel leren bij aan een positieve en vanzelfsprekende leercultuur? De oplossing voor de krappe arbeidsmarkt ligt voor het oprapen Webartikel Flexmarkt, 12 mei 2023. In tijden van een krappe arbeidsmarkt ligt de focus vaak op het vinden van nieuwe mensen. Dat is in de flexbranche niet anders. De softwareoplossingen voor recruitment zijn dan ook legio en geen uitzendorganisatie kan meer zonder. Populaire STAP-regeling terecht afgeschaft Blog Pierre Koning, Raymond Gradus, ESB 11 mei 2023. Recent kondigde het kabinet aan de STAP-regeling in 2024 stop te zetten. Dat leidde tot o.a. kritiek maar is dit terecht? Het belangrijkste argument voor de STAP had moeten zijn dat het leidt tot het gebruik van opleidingen die betekenis hebben de op arbeidsmarkt. Maar is dit ook zo? Hoe inclusief is het Nederlandse bedrijfsleven en wat betekent dit voor de economische resultaten? Podcast Rabobank, 11 mei 2023. Hoe inclusief zijn Nederlandse bedrijven en wat levert inclusief ondernemen eigenlijk op in economische zin? In deze podcast antwoord op deze vragen. Besproken wordt het uitgevoerde onderzoek, de evaluatie van het nut van een diversiteitsbeleid. Ook de maatregelen die bedrijven kunnen nemen om diversiteit in de onderneming te vergroten en de trends op de arbeidsmarkt die van invloed zijn op de inclusiviteit van bedrijven. Kabinet wil flexibele arbeid reguleren Webartikel Binnenlands Bestuur, 8 mei 2023. Om de arbeidsmarkt toekomstbestendig te maken wil het kabinet duurzame arbeidsrelaties stimuleren. Eén van de opvallendste plannen is het reguleren van flexibele arbeid. In dit perspectief gaan we in op de maatregelen die het kabinet voornemens is door te voeren en lichten we de gevolgen ervan voor uw flexibele schil toe. Deze mensen zoeken werk, maar niemand die dat weet Webartikel Remco Ebbers, MKB-Nederland 8 mei 2023 In Nederland hebben bijna 10 miljoen mensen betaald werk. Toch zijn er nog honderdduizenden die wel wíllen werken, maar niet zoeken. En dat terwijl we grote tekorten op de arbeidsmarkt hebben. Waar zitten deze personen verborgen? Dat en vier andere vragen over de arbeidsmarkt. Wat doet AI met de banen op onze arbeidsmarkt? Audiofragment NPO, 4 mei 2023. Volgens het Future of Jobs-rapport van het World Economic Forum gaat de automatisering van ons werk langzamer dan verwacht. Voor dat onderzoek werd gevraagd naar de toekomst van de arbeidsmarkt. Gaan robots ons werk overnemen? En welke banen staan er dan op de tocht? Gesprek met hoogleraar Henk Volberda. Het kabinetsplan voor de kinderopvang rammelt aan alle kanten Webartikel Ed Buitenhek, ESB 3 mei 2023. Gratis, of bijna gratis, kinderopvang is volgens het kabinet een oplossing voor krapte op de arbeidsmarkt, het bestrijden van kansenongelijkheid, en het uitbannen van de complexiteit van de kinderopvangtoeslagregeling voor ouders. Maar kloppen de aannames van het kabinet wel, en hoe haalbaar zijn de kabinetsplannen? Verandering bij werkgevers nodig om arbeidspotentieel te benutten Audiofragment BNR, 3 mei 2023. Er wordt gekeken naar allerlei mogelijke oplossingen om de krapte op de arbeidsmarkt tegen te gaan. Het onbenut arbeidspotentieel onder deeltijdwerkers is de laatste jaren al afgenomen, maar toch liggen ook daar nog kansen om het arbeidstekort aan te pakken. Interview met arbeidseconoom Ronald Dekker. Onbenut arbeidspotentieel onder deeltijdwerkers beperkt Webartikel Justus van Kesteren en Iris Klinker, ESB 2 mei 2023. Het kabinet ontwikkelt plannen om onderbenutte deeltijdwerkers te activeren om méér uren te werken. Maar hoe groot is hun daadwerkelijke arbeidspotentieel? En waar werken deze onderbenutte deeltijdwerkers? Het verhaal achter WageIndicator: 25 jaar transparantie over werk en inkomen wereldwijd Blog Martijn Arets, 1 mei 2023. WageIndicator Foundation zorgt voor meer transparantie over werk en inkomen wereldwijd. Martijn Arets van The Gig Work Podcast spreekt mede-oprichter Paulien Osse over de successen, uitdagingen en doelen van deze ongewone organisatie. 27 miljoen euro voor maatschappelijke projecten mbo en arbeidsmarkt Nieuwsbericht Rijksoverheid, 26 april 2023. Minister Dijkgraaf (Onderwijs) stelt dit jaar € 27 miljoen beschikbaar voor projecten die de aansluiting tussen mbo en de arbeidsmarkt versterken. Of we het nou leuk vinden of niet: arbeidsmigrant hard nodig Column Antonie Reijnders, MKB-Nederland 19 april 2023. Een discussie over arbeidsmigratie, is niet voor de faint of heart. Als land kampen we met personeelstekorten die alleen maar toenemen. We hebben arbeidsmigranten nu eenmaal nodig en door dit goed te regelen kunnen we hier ook meer grip op krijgen en problemen voorkomen. Verbouwing van de arbeidsmarkt Audiofragment BNR, 18 april 2023. Eindelijk zijn de kabinetsplannen voor de hervorming van de arbeidsmarkt bekend. Drie stakeholders w.o. Paul de Beer en Jacco Vonhof zoomen in op de deeltijd-ww en draaideurcontracten. Gaat AI de wereld echt veranderen? Blog Patrick Banis CAOP, 13 april 2023. De laatste weken is artificial intelligence (AI) veel in het nieuws. En zijn er veel vragen over AI en de arbeidsmarkt. Gaan onze banen verdwijnen? Welke gevolgen heeft het voor ons werk? Zien we spoken of moet er echt iets gebeuren? Sociale innovatie in de praktijk Webartikel SER, 11 april 2023. Naast technologische vernieuwingen moeten bedrijven ook meer werk maken van sociale innovatie. Dat wil zeggen: zoeken naar andere manieren van werken, organiseren en managen. Goed voor bedrijven én medewerkers, blijkt uit het advies dat de SER in maart 2023 uitbracht. Want in een omgeving waarin werkenden hun kwaliteiten en talenten kunnen ontwikkelen, neemt het werkplezier toe en verbeteren de prestaties. Aanzienlijk onbenut arbeidspotentieel onder gepensioneerden Webartikel Ellen Dingemans [et al.] ESB, 10 april 2023. De arbeidsdeelname bij gepensioneerden is de afgelopen decennia meer dan verdubbeld. Hoeveel onbenut potentieel ligt hier nog? Een enquête onder 800 gepensioneerden. Inclusieve arbeidsmarkt, is dit de oplossing die we zoeken? Audiofragment BNR, 10 april 2023 Paul van der Aa, lector Inclusieve Arbeid aan de Hogeschool Rotterdam doet al 25 jaar onderzoek naar hoe we de arbeidsmarkt toegankelijker kunnen maken voor mensen met een kwetsbare positie. 'Leven Lang Ontwikkelen gaat onderwijs en arbeidsmarkt transformeren’ Webartikel Consultancy, 6 april 2023. Het concept van Leven Lang Ontwikkelen (LLO) heeft de wind volop in de rug. En met een grote investeringsagenda in het vooruitzicht, zal het op termijn een gigantische impact hebben op de vernieuwingen in het onderwijs, evenals op de arbeidsmarkt en de economie, zo stellen vier onderwijsexperts van adviesbureau Turner. Ze delen hun visie. In Nederland willen weinig deeltijdwerkers meer uren werken Webartikel UWV 5 april 2023. Van alle deeltijdwerkers in Nederland willen er relatief weinig meer uren werken. Of ze zijn daar niet voor beschikbaar. Dat komt vooral door studie of zorgtaken. Het gebrek aan fulltime werk speelt nauwelijks een rol, dat is er genoeg. “Er ligt een mooie rol voor uitzenders om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan werk te helpen” Artikel ABU 4 april 2023. Carola Schouten, minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen, wil werken aan een samenleving waarin iedereen een kans op werk heeft. Dat nu nog veel mensen langs de kant van de arbeidsmarkt staan, vindt zij slecht te verteren. “De uitzendbranche kan een belangrijke, regionale rol spelen om mensen een opstap te bieden naar een duurzame baan.” Een toekomstbestendige arbeidsmarkt Speech minister van Gennip (SZW), 3 april 2023. Statement van Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Karien Van Gennip naar aanleiding van de brief aan de Tweede kamer “voortgang uitwerking arbeidsmarktpakket” 34 oplossingen voor personeelstekorten Webartikel UWV, 28 maart 2023. De arbeidsmarkt kent een historische krapte. Steeds meer bedrijven worstelen met een tekort aan personeel. Hoe kan je daar als werkgever een oplossing voor vinden? UWV onderzocht hoe bedrijven hun personeelstekort kunnen oplossen en zette 34 manieren via 3 routes op een rijtje. Esther Lens (ITDS): ‘Diversiteit zorgt ervoor dat je als bedrijf beter wordt’ Webartikel Consultancy, 27 maart 2023. Als CEO van ITDS stond Esther Lens 20 jaar lang aan het roer in een branche gedomineerd door mannen. Een rol die haar op het lijf geschreven was. Een gesprek met de topvouw over ondernemerschap, diversiteit en vrouwen in de consultancy- en IT-sector. Leo Lucassen: ‘Wie geen migratie wil, moet snijden in economie’ Interview Sociale Vraagstukken, 24 maart 2023. Geen thema is zo gepolariseerd als migratie. Historicus Leo Lucassen mengt zich in het verhitte debat gewapend met cijfers en pragmatisme. ‘Iemand moet het doen, onwaarheden met feiten te lijf gaan.’ Kohnstammlezing Kim Putters: ‘De toekomst zal het leren’ Speech Sociaal-Economische Raad, 23 maart 2023. In zijn lezing, getiteld ‘De toekomst zal het leren’, gaat Putters in op de vraag hoe onderwijs, werkgevers en werkenden zélf stappen met lef kunnen zetten.
|
|
|
|
Boeken |
OECD, Gender, education and skills : the persistence of gender gaps in education and skills Parijs : OECD, 2023. 53 p. OECD Skills Studies Het jaarverslag 2023 over de genderkloof in onderwijs en vaardigheden biedt nieuwe inzichten over de vorderingen op weg naar gendergelijkheid in het onderwijs. Het rapport beschrijft dat, ondanks dat de algemene genderkloof in wiskunde en wetenschappen vrij klein is, jonge vrouwen na het verlaten van school nog steeds ondervertegenwoordigd zijn in de vakgebieden wetenschap, technologie, engineering en wiskunde. Deze loopbaankeuzes worden ook weerspiegeld in de verschillen tussen mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt: vrouwen met een tertiaire opleiding verdienen 76% van het inkomen van hun mannelijke leeftijdsgenoten. SEO; Min. SZW; Min. OC en W, Monitor aanpak jeugdwerkloosheid : samenvatting derde monitor Amsterdam : SEO, 2023. 25 p. Deze monitor geeft een periodiek beeld van de ontwikkeling in de arbeidsmarktpositie van jongeren en van specifieke groepen jongeren. Uit de derde monitor blijkt dat voortijdig schoolverlaters minder vaak terugkeren in het onderwijs en vaker aan het werk zijn, maar vooral op flexibele basis. SEO; Werkperspectie.nl, Oplossingen voor arbeidsmarktkrapte : een sectoraal perspectief Amsterdam : SEO, 2023. 61 p. SEO-rapport, nr. 2023-16 SEO Economisch Onderzoek heeft in opdracht van Werkperspectief.NL onderzoek uitgevoerd naar sectorale oplossingen voor krapte op de arbeidsmarkt. Het onderzoek richt zich op drie oplossingen: het stimuleren van mobiliteit tussen sectoren, de inzet van het onbenut arbeidspotentieel en het verbeteren van de arbeidsproductiviteit. UWV; Eskes, F., Toekomstverwachtingen van werkgevers over vaardigheden en scholing Amsterdam : UWV, 2023. 11 p. Bijna de helft van de werkgevers verwacht dat toekomstbestendige vaardigheden van werknemers de komende 5 jaar belangrijker worden. Dat blijkt uit onderzoek van UWV onder 4.500 werkgevers. Naast vakkennis gaat het onder andere om digitale en communicatieve vaardigheden. Voor werkgevers is het belangrijk om te blijven investeren in werknemers, bijvoorbeeld door scholing. PricewaterhouseCoopers, Robots@Work : the potential of service robots to reduce labour shortages in the Netherlands Z.P. : PWC, 2023. 22 p. Het onderzoek geeft een antwoord op de vraag of de inzet van automatisering en dan vooral van servicerobots (robots die in interactie met mensen in hun dagelijkse leven of werk) de arbeidsmarktkrapte kan verlichten. Uit het onderzoek van PWC blijkt dat in belangrijke sectoren het aantal vacatures potentieel met bijna dertig procent kan worden verminderd door de inzet van automatisering, inclusief servicerobots. Het potentiële arbeidsbesparende effect van automatisering verschilt per bedrijfstak. Europese Cie, Joint employment report 2023 Luxemburg : EU, 2023. 150 p. Het gezamenlijk werkgelegenheidsverslag van de Europese Commissie en de Raad monitort jaarlijks de werkgelegenheidssituatie in de Europese Unie (EU) en de uitvoering van de werkgelegenheidsrichtsnoeren. De JER 2023 blijft sterk gericht op de tenuitvoerlegging van de Europese pijler van sociale rechten. Het versterkte toezicht op de implementatie van de principes van de Pijler op het gebied van gelijke kansen en toegang tot de arbeidsmarkt, fatsoenlijke arbeidsomstandigheden en sociale bescherming en inclusie wordt voortgezet in deze editie van het rapport. Het rapport integreert de kerndoelen van de EU voor 2030 op het gebied van werkgelegenheid, skills en armoedebestrijding, CBS; Glijn, R.; [et al.], Voorsorteren op gezinsleven? : al vóór de komst van kinderen van voltijd naar deeltijd Den Haag : CBS, 2023. 18 p. Het doel van dit onderzoek is om na te gaan in hoeverre vrouwen als anticipatie op het eventueel krijgen van kinderen al minder gaan werken. Daartoe werden mannen en vrouwen die tussen 2006 en 2008 het mbo, hbo of wo verlieten met een diploma, tot negen jaar na hun afstuderen gevolgd op de arbeidsmarkt . Uit de analyse bleek dat vrouwen een jaar na uitstroom uit het onderwijs al significant vaker in deeltijd werkten dan mannen. Ook stapten vrouwen die voltijds werkten vaker dan mannen over naar een deeltijdbaan. Daarnaast bleek dat werkende, kinderloze vrouwen met een partner vaker een deeltijdbaan hadden dan vergelijkbare vrouwen die niet samenwoonden. Bij mannen was dat juist omgekeerd: mannen die samenwoonden zonder kinderen gingen minder vaak van een voltijdbaan naar een deeltijdbaan dan alleenstaande mannen. Regioplan; Min. SZW: Braak, G. van den; [et al.], Belemmeringen asielzoekers bij het toetreden tot de arbeidsmarkt : eindrapport Amsterdam : Regioplan, 2023. 49 p. Publicatienummer: 22097 Welke belemmeringen ervaren asielzoekers als ze willen toetreden tot de Nederlandse arbeidsmarkt? Het onderzoek kijkt onder meer naar de zogenoemde 24 weken-eis, die bepaalt dat asielzoekers - als aan bepaalde aanvullende voorwaarden is voldaan - binnen een tijdsbestek van 52 weken maximaal 24 weken betaald mogen werken. In hoeverre belemmert deze eis de toetreding van asielzoekers tot de arbeidsmarkt? En: welk effect zou een eventuele aanpassing of afschaffing van deze maatregel hebben? Uit het onderzoek blijkt dat het afschaffen of aanzienlijk verruimen van de zogenoemde 24-weken-eis een zeer belangrijke stap zou zijn om de nu erg lastige toegang van asielzoekers tot de Nederlandse arbeidsmarkt te verbeteren. Ver. Hogescholen; ROA, HBO-Monitor 2022 : de arbeidsmarktpositie van hbo-afgestudeerden : factsheet Den Haag : Vereniging Hogescholen, 2023. 12 p. In deze factsheet staat de arbeidsmarktpositie van de hbo-afgestudeerden uit studiejaar 2020/2021 centraal. Uit de jaarlijkse monitor blijkt dat hbo’ers die de arbeidsmarkt betreden nauwelijks hoeven te zoeken naar een baan en kunnen vrijwel allemaal op hun eigen opleidingsniveau aan de slag kunnen. Het werkloosheidspercentage onder pas afgestudeerde hbo’ers is in 2022 (2,7%) nagenoeg gelijk aan dat van 2021 (2,6%), en is daarmee zeer laag in vergelijking tot eerdere jaren. Op het vlak van werkzekerheid en intredewerkloosheid is de arbeidsmarktsituatie van net afgestudeerde hbo’ers zelfs beter dan ooit tevoren. Anno 2022 heeft 67% van de pas afgestudeerde hbo’ers een vaste aanstelling, tegenover 61% in 2021. World Economic Forum, Future of jobs report 2023 Geneve : WEF, 2023. 295 p. Internationaal onderzoek naar veranderingen op de arbeidsmarkt, uitgevoerd onder 803 grote bedrijven in uiteenlopende sectoren in 45 landen. Het rapport verstrekt inzichten omtrent onder meer (1) de trends die de arbeidsmarkt beïnvloeden, (2) de snelheid van technologische adoptie onder het bedrijfsleven, (3) het veranderende banenlandschap en aanverwante verschuivingen in gevraagde vaardigheden en, daaraan gerelateerd, (4) de noodzaak van bij- en omscholing. Uit het onderzoek blijkt dat: ondanks de krapte op de arbeidsmarkt de mate van automatisering van taken nauwelijks toeneemt; toepassing van nieuwe technologieën de belangrijkste drijfveer blijkt voor bedrijven voor groei en productiviteit; veranderingen in het banenlandschap voornamelijk worden veroorzaakt door de groene transitie, het toepassen van ESG-standaarden en geopolitieke factoren (vorming van meer lokale ketens); technologie, digitalisering en duurzaamheid de drie drijvende krachten zijn achter de relatief snelle groei van sommige banen en functies. CBS, De arbeidsmarkt in cijfers 2022 Den Haag : CBS, 2023. 158 p. Deze publicatie geeft een breed overzicht van de Nederlandse arbeidsmarkt in 2022. Het was een jaar van onstuimige groei op de arbeidsmarkt als het gaat om banen en vacatures. Tegelijkertijd kromp het aantal werklozen, waardoor de krapte op de arbeidsmarkt een historisch niveau bereikte. Achtereenvolgens presenteert het CBS cijfers over: de vraag naar en het aanbod van arbeid; arbeidsomstandigheden, lonen en loonkosten; inkomen; uitkeringen. AWVN; Roodenburg, M.; Wit, J. de, Vissen in een steeds legere vijver : AWVN-ledenonderzoek personeelstekorten Den Haag : AWVN, 2023. 17 p. AWVN-onderzoek naar de krapte op de arbeidsmarkt. Uit het onderzoek blijkt dat werkgevers alle registers open trekken om nieuw personeel aan te trekken en zittend personeel te behouden. Ze zetten vooral financiële middelen in. Daarvan is de aanbrengpremie de meest gebruikte. Werkgevers maken zich grote zorgen over de gevolgen van hun onderlinge concurrentie om personeel. Zonneveld, M., Plan van de Arbeid : Of: het verlangen naar een nieuw Plan Amsterdam : Querido Fosfor, 2023. 160 p. Tijdens de economische crisis in de jaren dertig verscheen in 1935 het Plan van de Arbeid, opgesteld door o.a. Hein Vos, Jan Tinbergen en Willem Drees. Het plan schetste een mogelijke uitweg uit de crisis vanuit sociaaldemocratische hoek door onder meer publieke werken te stimuleren. Na de Tweede Wereldoorlog was het plan een belangrijke bron van inspiratie voor de wederopbouw van Nederland. Auteur is van mening dat een nieuw Plan van Arbeid nuttig is en onderzoekt in dit boek de mogelijkheden voor een plan. Zijn Plan van Arbeid is een aanzet tot een nieuw plan dat mens, arbeid en samenleving centraal stelt.
|
|
|
|
Tijdschriftartikelen Heeft u interesse in een tijdschriftartikel? Vraag een kopie aan bij de bibliotheek van de SER, bidoc@ser.nl |
Kloostra, J., De relatie tussen het mededingingsrecht en platformarbeid : effent de Europese Commissie de weg naar meer onderhandelingsmacht voor platformwerkers? Arbeidsrechtlijke Annotaties 22(2023) 1, p. 3-24 Op EU-niveau is men druk doende platformarbeid te reguleren. De Europese Commissie heeft in 2022 een pakket aan maatregelen gepresenteerd waarin zij verschillende maatregelen voorstelt. Naast de ontwerprichtlijn platformarbeid bevat het pakket ook richtsnoeren met betrekking tot collectief onderhandelen tussen zzp’ers. In dit artikel worden de richtsnoeren geanalyseerd en afgezet tegen de rechtspraak van het Hof van Justitie en wordt nagegaan in hoeverre de regels platformwerkers rechtszekerheid bieden. Leeman, J. H.; Jovovic, M., D&I-beleid: maakt belofte schuld? Arbeidsrecht (2023) nr. 5 (mei), p. 3-7 Het maatschappelijk belang van diversiteit en inclusie (D&I) blijft gestaag toenemen. De wet verplicht desondanks nog tot weinig, en laat veel ruimte voor het voeren van eigen D&I-beleid. Ondernemingen zullen — ook vanwege de nieuwe Corporate Governance Code 2022 — steeds vaker D&I-beleid vaststellen, en dat beleid zal waarschijnlijk steeds concreter en serieuzer worden. ‘Goed werk voor iedereen’ Insinger, C. Idee (2023) Interview met Monique Kremer. De WRR heeft in 2020 het rapport ‘Het Betere Werk’ uitgebracht. Het onderliggende streven van het rapport was ‘goed werk voor iedereen’ en om dit te bevorderen deed de WRR via het rapport twaalf aanbevelingen. Nu, drie jaar later, maakt professor Monique Kremer, medeauteur van dit rapport, de balans op. ‘Werk kán zinvol zijn’ Schut, D. Idee (2023) Interview met Jan Lucassen. Werk is altijd een ongewenste plicht geweest – dat is het beeld dat in het huidige debat vaak voorbijkomt. Maar kan werk meer zijn? En wat zijn de alternatieven voor het door velen vervloekte concept, ’de arbeidsmarkt’? De historische kijk van emeritus hoogleraar Jan Lucassen op ‘werk’ noopt tot nuance. Waarom vrouwen beter verdienen Idee (2023) Wanneer we over werk praten, ontkomen we niet aan het grote verschil in beloning tussen mannen en vrouwen. Vrouwen verdienden in 2021 per jaar gemiddeld 36 procent minder dan mannen. Ook voor hetzelfde werk krijgen vrouwen minder geld. ‘Het moet radicaal anders.’ Anderhalf jaar geleden verscheen het boek Waarom vrouwen minder verdienen van Sophie van Gool. Een gesprek daarover met Sophie van Gool. Belastingdruk bij méér werken minder hoog dan vaak gedacht Gielen, M.; Geelen, H. ESB 108 (2023), 4821 16 mei 2023, pag. 204-207 Er wordt vaak gesteld dat meer werken nauwelijks loont doordat de belasting flink oploopt. Dat is problematisch omdat het meer uren werken minder aantrekkelijk maakt. Maar klopt het wel? Deeltijdwerkers hebben meestal al een lage marginale druk Jongen, E; Schulenberg, R. ESB 108 (2023), 4821 16 mei 2023, pag. 208-211. Het kabinet wil dat mensen meer uren gaan werken, om de krapte op de arbeidsmarkt tegen te gaan. Maar loont het voor deeltijders wel om meer te werken? En in hoeverre spelen belastingen een rol in hun keuze? IJzerman, S.; Wester, M. Ook in krappe arbeidsmarkt zijn er beroepen met kleine kans op werk ESB, 108 (2023) (14 mrt), 1 p. Door de extreme krapte op de arbeidsmarkt zijn er meer beroepen dan ooit kansrijk voor werkzoekenden, gezien het aantal vacatures en werkzoekenden. In dit artikel wordt een grafiek getoond met een aantal structureel kansrijke beroepen per beroepssegment. Brakel, M. van den Meeste laagopgeleide vrouwen niet economisch zelfstandig ESB, (2023) (13 mrt), 2 p. In dit artikel wordt een tabel getoond van economische zelfstandigheid van mannen en vrouwen naar onderwijsniveau in 2021. Het blijkt onder meer dat in 2021 twee derde van de vrouwen van vijftien jaar tot de AOW-leeftijd (exclusief scholieren en studenten) economisch zelfstandig was, echter onder laagopgeleide vrouwen is dat veel minder: bijna twee derde van hen kan niet zelfstandig rondkomen. Ebbers, R. 'Wij bieden werk aan vakmensen uit de hele regio' : deze bedrijven verdienen ook ruimte Forum, (2023) (23 mrt), p. 30-35 Steeds meer bedrijven komen in de knel nu er om iedere vierkante meter wordt gevochten. Ook zij zijn belangrijk in het steeds voller wordende Nederland, vertellen ondernemers. Zeker omdat er ruim een miljoen mensen met een praktijkopleiding werken. Dagevos, J. De ene vluchtelingengroep is de andere niet : is de hoge arbeidsparticipatie van Oekraïners een signaal voor ander opvang- en inburgeringsbeleid? Arbeidsvraagstukken, 39 (2023) 1, p. 49-52 In deze column bespreekt de auteur de lage arbeidsparticipatie van vluchtelingen. Deze lage arbeidsparticipatie die in verband wordt gebracht met het refugee entry effect, hangt met verschillende factoren samen. De situatie van Oekraïners is echter anders; zij vallen onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming waardoor zij geen asielprocedure hoeven te doorlopen, geen tewerkstellingsvergunning nodig hebben, het hele jaar mogen werken en niet hoeven in te burgeren. Borghouts, I. Werkloosheidspreventie door Van Werk Naar Werk- en Levenlang Ontwikkelen-beleid in België, Zweden en Nederland Arbeidsvraagstukken, 39 (2023) 1, p. 53-77 Werkloosheidspreventie staat door de coronacrisis weer volop in de spotlights. Dit artikel bestudeert hoe België en Zweden invulling geven aan beleid gericht op Van Werk Naar Werk (VWNW) en Levenlang Ontwikkelen (LLO). Gier, E. de Een herbezinning op de Nederlandse arbeidssociologie Arbeidsvraagstukken, 39 (2023) 1, p. 107-120 In dit artikel wordt er eerst kort ingegaan op de geschiedenis van de arbeidssociologie, hierbij is er ook aandacht voor de grootschalige door de overheid gefinancierde meerjarige onderzoeksprogramma’s, zoals het onderzoek naar medezeggenschap van werknemers onder auspiciën van de Cie Opvoering Productiviteit van de SER (SER-COP). Aan de hand van een tweetal inhoudelijke voorbeelden betreffende respectievelijk 'welfare work' in vergelijkend historisch perspectief en daarnaast mede op empirisch onderzoek gebaseerde industrieromans uit verschillende industrielanden wordt het ruimer gebruik van onderzoeksbronnen en -methoden dan de gebruikelijke, nader uitgewerkt. Het artikel mondt uit in een aantal concrete suggesties over een inhoudelijke herbezinning en update van de Nederlandse arbeidssociologie en toekomstig arbeidssociologisch onderzoek. Dingemans, E.; Henkens, K.; Solinge, H. van Aanzienlijk onbenut arbeidspotentieel onder gepensioneerden ESB, (2023) te verschijnen, 2 p. De arbeidsdeelname bij gepensioneerden is de afgelopen decennia meer dan verdubbeld. Hoeveel onbenut potentieel ligt hier nog? Een enquête onder 800 gepensioneerden. Bieshaar, Y.; Geveke, I. Sleutelrol voor arbeidsmarktregio’s in optimaal benutten van alle talenten Binnenlands Bestuur, 44 (2023) 7, p. 38-39 Het personeelstekort op de arbeidsmarkt loopt in sneltreinvaart op. Als binnen vijf tot tien jaar geen rigoureuze keuzes worden gemaakt en stappen worden gezet om het tij te keren, is ons publieke stelsel onbetaalbaar en onhoudbaar en loopt de hele economie vast op het tekort. Yvonne Bieshaar, partner sociaal domein bij BMC, en Ingrid Geveke, concerndirecteur bij BMC, zien in de enorme opgave die er ligt een sleutelrol voor arbeidsmarktregio's om talent in de regio optimaal te benutten. Buitenhek, E. Het kabinetsplan voor de kinderopvang rammelt aan alle kanten ESB, (2023) te verschijnen, 5 p. Gratis, of bijna gratis, kinderopvang is volgens het kabinet een oplossing voor krapte op de arbeidsmarkt, het bestrijden van kansenongelijkheid, en het uitbannen van de complexiteit van de kinderopvangtoeslagregeling voor ouders. Maar kloppen de aannames van het kabinet wel, en hoe haalbaar zijn de kabinetsplannen? In dit artikel toetst de auteur de kabinetsplannen aan de cijfers en de literatuur. Kesteren, J. van; Klinker, I. Onbenut arbeidspotentieel onder deeltijdwerkers beperkt ESB, (2023) te verschijnen, 4 p. Het kabinet ontwikkelt plannen om onderbenutte deeltijdwerkers te activeren om méér uren te werken. Maar hoe groot is hun daadwerkelijke arbeidspotentieel? En waar werken deze onderbenutte deeltijdwerkers? Solinge, H. van Onbenut arbeidsreservoir van gepensioneerden Demos, 39 (2023) 4 (apr), p. 1-4 De belangstelling voor werken na het pensioen is in Nederland aanzienlijk, maar de cijfers over daadwerkelijk doorwerken liggen echter een stuk lager. Dit duidt op een onbenut reservoir aan arbeid onder gepensioneerden. Om dit aan te boren doen werkgevers er goed aan er tijdig bij te zijn. In dit artikel is er ook aandacht voor het SER-Advies 'Arbeidsmarktproblematiek maatschappelijke sectoren.'
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Stuur deze mail vooral door naar anderen. Zij kunnen zich vervolgens hier aanmelden. |
|
|